اگر به دنبال یک گیاه آپارتمانی زیبا، مقاوم و کم‌دردسر برای خانه یا محل کار خود هستید، بدون شک زاموفیلیا (Zamioculcas zamiifolia)؛ که در فارسی گاهی “زامیفولیا” یا “گیاه ZZ” نیز نامیده میشود یکی از بهترین گزینه‌هاست. این گیاه با ظاهر براق، برگ‌های ضخیم و مقاومت بالا در برابر خشکی، نه تنها زیبایی خاصی به فضا می‌بخشد، بلکه نگهداری آسان آن را به انتخابی محبوب برای مبتدیان و حرفه‌ای‌ها تبدیل کرده است.
در این مقاله با ویژگی‌های گیاه زاموفیلیا، شرایط نگهداری، مزایا و نکات مهم پرورش آن آشنا خواهید شد.
گل زاموفیلیا، موسوم به گل ابدی یا جواهر زنگبار، از تیره فیلندرون، آگلونما و اسپاتی است و در دسته بندی گسترده تر، جزو گیاهان آرایشی شیپوری شکل یا علفی محسوب می شود. این گیاه با ویژگی هایی چون مقاومت بالا، نگهداری آسان، برگ های سرسبز و براق، جایگاه ویژه ای در منازل و محیط های اداری دارد و همواره مورد توجه و انتخاب طراحان دکوراسیون داخلی قرار گرفته است.
این گیاه بومی مناطق گرمسیری از جمله شرق آفریقا، جنوب کنیا تا شمال شرقی آفریقای جنوبی میباشد که در رنگ های سبز، بلک یا سیاه و ابلق دیده میشود، طول شاخه های این گیاه به 120 سانتی متر میرسد و دارای جفت برگ های چرمی میباشد که در دو طرف شاخه می روید و به ندرت دچار خزان میشود.
این گیاه در میان مردم به عنوان گیاهی شناخته میشود که خراب کردن آن به مراتب دشوارتر از نگهداری آن است و به اصطلاح به آن گیاه سرسخت می‌گویند. دلیل این امر وجود غده یا ریزوم در این گیاه است که به آن امکان می‌دهد آب را برای مدت طولانی در خود ذخیره کند و همچنین با نور کم نیز سازگار است. بنابراین، خرید زاموفیلیا برای افرادی که به دنبال گیاهان مقاوم هستند، وقت کافی برای نگهداری از گل و گیاه ندارند، محیط زندگی آنها بی نور یا کم نور است و یا در نگهداری از گل و گیاه تازه‌کار هستند، توصیه میشود.
گیاه زاموفیلیا دارای انواع مختلفی است که در رنگ برگ‌ها، شکل رشد و گاهی اندازه تفاوت دارند. در ادامه توضیح کامل انواع شناخته‌شده و محبوب این گیاه را می‌خوانید:
| نوع | ویژگی خاص | نیاز نوری | رشد |
|---|---|---|---|
| کلاسیک | مقاوم، براق | کم تا متوسط | کند |
| بلک ریون | رنگ تیره خاص | متوسط | بسیار کند |
| ابلق | برگ‌های رنگی | متوسط تا زیاد | متوسط |
| زنزی | کوتوله، متراکم | کم تا متوسط | کند |
| برگ‌بلند | برگ کشیده‌تر | وابسته به شرایط | متغیر |
گل زاموفیلیا از دسته گل های مقاوم نسبت به خشکی است. و به دلیل داشتن غده هایی در زیر خاک و همچنین ساقه های گوشتی توان نگه داری آب خوبی در خود دارد و اگر فراموش کردید به آن آب بدهید نیازی به نگرانی نیست.
این گیاه میتواند در نور کم نیز رشد خوبی داشته باشد البته بهترین حالت رشد این گیاه در حالت برخورد نور غیر مستقیم است اما میتوان از آن در آپارتمان و اتاق های بسته نیز استفاده کرد.
مطالعاتی (از جمله تحقیق ناسا درباره گیاهان تصفیه‌کننده هوا) نشان داده‌اند که زاموفیلیا قادر است برخی از آلاینده‌های هوا مانند فرمالدهید و تولوئن را جذب کرده و هوا را تمیزتر کند.
زامیفولیا در دسته گیاهان مقاوم به کم نوری قرار میگیرد که در سایه و یا نور مصنوعی مانند لامپ رشد به خوبی دوام می آورد. اما با توجه به این که این گیاه، بومی مناطق مرطوب و گرمسیری می باشد، در مکان هایی که نور زیاد غیر مستقیم وجود دارد، به عملکرد حداکثری میرسد و رشد سریعی دارد. پس بهتر است گیاه را درفاصله معین از پنجره ای قرار دهید که آفتاب اول صبح و یا آفتاب عصرگاهی که نور نسبتا ملایمی است به گیاه بتابد.
زاموفیلیا جز گیاهان کم آب به حساب می آید و آبیاری بیش از حد آن ممکن است باعث گندیدگی و پوسیدگی ریشه ها شود. میزان آبیاری آن، رابطه مستقمی با گرمای محیط، نور محیط و همچنین رطوبت اطراف گیاه دارد به طوری که در فصول زمستان بهتر از است میزان آبیاری این گیاه را بیشتر کنید.
زاموفیلیا با توجه به زادگاه خود نسبت به هوای سرد حساس است و سرمای زیر 15 درجه باعث آسیب به این گیاه می شود. بهترین دما برای این گیاه بین 18 تا26 درجه است
این گیاه باید دارای خاکی سبک، متخلخل و دارای زهکشی زیاد باشد تا آب به راحتی از آن عبور کرده و خارج شود تا با توجه به حساس بودن غده ی زاموفیلیا به آبیاری بیش از حد، باعث پوسیدگی ریشه نشود.
بهترین خاک بر اساس فاکتور های گفته شده، ترکیبی از خاک و کود آماده و خاک کاکتوس میباشد تا بتوانید از غرقابی شدن خاک گیاه جلوگیری کند.
زاموفیلیا را میتوان به چندین روش تقسیم کرد
هنگام تعویض گلدان میتوان ریزوم‌ها را به چند بخش تقسیم کرده و هر بخش را جداگانه کاشت.
برگ‌های سالم را از پایه جدا کرده و در خاک یا آب بگذارید تا ریشه‌دار شوند. این روش زمان‌بر است (حتی تا چند ماه)، ولی عملی است.
برخی افراد کل یک ساقه را در آب یا خاک قرار می‌دهند و پس از چند ماه شاهد ریشه‌زایی هستند.
زاموفیلیا جزو گیاهان سمی برای حیوانات خانگی است و در صورت خورده‌شدن ممکن است برای حیوانات خانگی یا کودکان مضر باشد. بنابراین بهتر است آن را دور از دسترس حیوانات و کودکان قرار دهید. تماس با شیره آن هم ممکن است برای پوست‌های حساس ایجاد خارش کند.
زاموفیلیا گیاهی با رشد آهسته است، اما با گذشت زمان ریشه‌های آن ممکن است کل فضای گلدان را پر کنند و گلدان برایش کوچک شود. تعویض گلدان و خاک گلدان باعث میشود:
زاموفیلیا یکی از گیاهان محبوب برای تصفیه هواست. این گیاه توانایی جذب برخی از سموم و آلاینده‌های محیطی مثل:
را دارد و هوای محیط را تازه‌تر و پاک‌تر می‌کند.
نتیجه گیری
زاموفیلیا یکی از بهترین انتخاب‌ها برای گیاهان آپارتمانی است؛ زیبا، مقاوم، کم‌توقع و تصفیه‌کننده هوا. اگر به دنبال گیاهی هستید که نگهداری آن آسان باشد و در عین حال فضای شما را جذاب‌تر کند، زاموفیلیا یک گزینه بی‌نظیر است.
با رعایت چند نکته ساده می‌توانید سال‌ها از زیبایی این گیاه لذت ببرید.
