گیاه پتوس یا پوتوس (نام علمی Epipremnum aureum) یکی از گیاهان آپارتمانی محبوب است که به دلیل زیبایی، نگهداری آسان و رشد سریع خود مورد توجه بسیاری از علاقه‌مندان به گل و گیاه قرار دارد. این گیاه از خانواده آرالیا (Araceae) بوده و در مناطق گرمسیری آسیا و اقیانوسیه به‌طور طبیعی رشد می‌کند. ویژگی‌های منحصر به فرد گیاه پتوس، مانند برگ‌های سبز و براق، به‌ویژه زمانی که در شرایط مناسب رشد کند، باعث شده است که این گیاه در خانه‌ها و محل‌های کاری به‌وفور یافت شود. در این مقاله، به بررسی ویژگی‌ها و نکات مهم در نگهداری گیاه پتوس یا پوتوس خواهیم پرداخت. همچنین، روش‌های تکثیر این گیاه و بررسی سمی بودن آن نیز به تفصیل شرح داده خواهد شد. این گیاه به‌دلیل تطبیق‌پذیری بالا، به‌راحتی در محیط‌های مختلف رشد کرده و نیاز به مراقبت‌های زیادی ندارد، اما آگاهی از شرایط مناسب برای رشد آن می‌تواند در حفظ زیبایی و سلامتی این گیاه موثر باشد.
گیاه پتوس یا پوتوس به‌طور کلی در دو نوع اصلی شناخته می‌شود که هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند:
این نوع از پتوس به‌دلیل برگ‌های سبز تیره و براقش شناخته می‌شود که در لبه‌ها و نواحی خاصی از برگ‌ها رگه‌هایی از رنگ زرد مشاهده می‌شود. گیاه پتوس سبز در شرایط مختلف نوری، به‌ویژه در نور کم، به‌خوبی رشد می‌کند و مناسب برای مکان‌های با نور غیرمستقیم است. این نوع پتوس بیشتر به‌عنوان گیاه دکوری در خانه‌ها و ادارات استفاده می‌شود و می‌تواند به‌عنوان یک گیاه آویز یا رونده نیز مورد استفاده قرار گیرد.
پتوس مرمری از ویژگی‌های خاصی برخوردار است که آن را از دیگر انواع پتوس متمایز می‌کند. برگ‌های این نوع پتوس ترکیبی از رنگ‌های سبز و سفید به‌صورت لکه‌ای دارند که باعث زیبایی و جلوه خاص آن می‌شود. این نوع پتوس به نور بیشتری نیاز دارد و در محیط‌هایی با نور زیاد رشد بهتری دارد. در صورتی که نور کم باشد، رنگ سفید برگ‌ها ممکن است از بین برود و گیاه به‌سمت برگ‌های سبزتری گرایش پیدا کند. نگهداری پتوس مرمری نیازمند توجه بیشتر به شرایط نوری است.
پتوس نئونو با برگ‌های روشن و زرد متمایل به سبز که بسیار جلب توجه می‌کند، یکی دیگر از انواع محبوب این گیاه است. برگ‌های این نوع پتوس به‌ویژه در نور مناسب و آفتاب مستقیم رنگ روشن و زنده‌ای پیدا می‌کنند. این نوع پتوس برای افرادی که به دنبال گیاهی با رنگ و شکل متفاوت هستند، گزینه مناسبی محسوب می‌شود.
برای داشتن گیاهی سالم و زیبا از نوع پتوس، رعایت چند نکته مهم در نگهداری آن الزامی است. این گیاه به‌دلیل مقاوم بودن در برابر شرایط مختلف، نگهداری آسانی دارد، اما توجه به برخی جزئیات می‌تواند رشد بهتر و ظاهر زیبای آن را تضمین کند.
گیاه پتوس به نور غیرمستقیم و ملایم احتیاج دارد. در صورت قرار دادن گیاه در مکانی با نور مستقیم خورشید، برگ‌ها دچار سوختگی می‌شوند و ممکن است رنگ آن‌ها تغییر کند. بنابراین، بهترین مکان برای نگهداری گیاه پتوس کنار پنجره‌ای است که نور غیرمستقیم از آن عبور می‌کند. همچنین، این گیاه در شرایط نوری کم هم به‌خوبی رشد می‌کند، اما رشد کندتری خواهد داشت و برگ‌های آن ممکن است کوچکتر شوند.
دمای مناسب برای نگهداری گیاه پتوس بین 18 تا 24 درجه سانتی‌گراد است. این گیاه به‌طور کلی به دماهای بالاتر یا پایین‌تر حساس است و در دماهای زیر 10 درجه سانتی‌گراد به‌خوبی رشد نمی‌کند. همچنین، پتوس به‌سرما یا گرمای شدید حساس است، بنابراین باید از قرار دادن آن در کنار منابع حرارتی مانند شوفاژ یا کولر خودداری کنید.
آبیاری مناسب یکی از اصول اساسی در نگهداری گیاه پتوس است. این گیاه به خاک مرطوب علاقه‌مند است، اما نباید آن را در شرایطی قرار داد که خاک همیشه خیس باشد، زیرا این امر موجب پوسیدگی ریشه‌ها خواهد شد. به‌طور کلی، بهتر است بین دو آبیاری اجازه دهید خاک کمی خشک شود، به‌ویژه در فصل زمستان که رشد گیاه کندتر است.
گیاه پتوس به خاک با زهکشی خوب نیاز دارد. خاک‌های سبک که آب را به‌خوبی عبور می‌دهند، مناسب‌ترین گزینه برای این گیاه هستند. برای تهیه خاک مناسب می‌توانید از مخلوط خاک باغچه، پرلیت و کمی کمپوست استفاده کنید.
برای گیاه پتوس، گلدانی با سوراخ‌های زهکشی در پایین بسیار مهم است. این سوراخ‌ها کمک می‌کنند تا آب اضافی از گلدان خارج شود و ریشه‌ها دچار پوسیدگی نشوند. همچنین، گلدانی که اندکی بزرگتر از اندازه ریشه‌های گیاه باشد، به آن کمک می‌کند تا به‌راحتی رشد کند.
تکثیر گیاه پتوس از طریق قلمه‌زنی یکی از ساده‌ترین و پرکاربردترین روش‌ها است. این روش به‌ویژه برای کسانی که علاقه‌مند به پرورش تعداد بیشتری از این گیاه هستند، بسیار مناسب است.
برای تکثیر پتوس، ابتدا باید قلمه‌ای از ساقه گیاه انتخاب کرده و آن را در زیر یک گره بریده و در آب یا خاک قرار دهید. قلمه‌ها باید حدود 10-15 سانتیمتر طول داشته باشند و حداقل یک گره در ساقه وجود داشته باشد. پس از قرار دادن قلمه‌ها در آب، حدود 2-3 هفته زمان لازم است تا ریشه‌ها شروع به رشد کنند. در این مدت باید آب قلمه‌ها تعویض شود تا از ایجاد قارچ یا باکتری جلوگیری شود. پس از ریشه‌دار شدن قلمه‌ها، آن‌ها را می‌توان در خاک قرار داده و به رشد خود ادامه دهند.
روش دیگر تکثیر پتوس، تقسیم بوته‌های بزرگ به بخش‌های کوچکتر است. در این روش، پس از جدا کردن بخش‌های کوچک از بوته اصلی، باید هر بخش را در گلدان جداگانه قرار دهید و از آن مراقبت کنید تا ریشه‌ها به‌خوبی در خاک جدید مستقر شوند.
یکی از نکات مهمی که در هنگام نگهداری گیاه پتوس باید به آن توجه کرد، سمی بودن آن برای حیوانات خانگی مانند گربه‌ها و سگ‌ها است. پتوس دارای ماده‌ای به نام کلسیم اگزالات است که در صورتی که توسط حیوانات خورده شود، می‌تواند باعث تحریک دستگاه گوارش، تورم و درد شود. بنابراین، باید از قرار دادن گیاه پتوس در دسترس حیوانات خانگی خود جلوگیری کنید. همچنین، در صورت تماس این گیاه با پوست یا دهان، ممکن است باعث تحریک شود.
برای انسان‌ها، تماس با گیاه معمولاً مشکلات جدی به‌وجود نمی‌آورد، اما در صورت بلعیدن بخش‌هایی از گیاه، ممکن است علائمی مانند تهوع و استفراغ بروز کند. به همین دلیل، باید از نگهداری گیاه در مکان‌هایی که احتمال تماس کودکان یا حیوانات خانگی با آن وجود دارد، خودداری کنید.
نتیجه‌گیری
در نهایت، نگهداری گیاه پتوس یا پوتوس به‌دلیل ویژگی‌های منحصر به فردش و شرایط نگهداری آسان، گزینه‌ای عالی برای گیاه‌دوستان است. با آگاهی از نیازهای نوری، دمایی و آبیاری، می‌توان به‌راحتی از این گیاه زیبا مراقبت کرد. همچنین، تکثیر گیاه پتوس از طریق قلمه‌زنی روشی ساده و مؤثر است که به شما این امکان را می‌دهد تا از این گیاه در نقاط مختلف خانه یا محل کار خود بهره‌مند شوید. در نظر داشته باشید که اگر شما حیوان خانگی دارید، باید مراقب باشید که گیاه پتوس در دسترس آن‌ها قرار نگیرد. به‌طور کلی، این گیاه یک گزینه عالی برای کسانی است که به‌دنبال گیاهی زیبا و مقاوم برای فضای داخلی منزل یا محل کار خود هستند.
